Στις 22 Ιουνίου ξεκίνησε η οροεπιδημιολογική μελέτη για το νέο κορoναϊό SARS-CoV-2 στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ). Στόχος της μελέτης η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί στο τέλος Οκτωβρίου 2020, είναι ο έλεγχος σημαντικού και αντιπροσωπευτικού αριθμού μελών της Πανεπιστημιακής Κοινότητας του ΕΚΠΑ για την παρουσία αντισωμάτων έναντι του νέου κορωναϊού SARS-CoV-2 στο αίμα τους.

Στην ερευνητική ομάδα της μελέτης συμμετέχουν 15 καθηγητές του ΕΚΠΑ από την Ιατρική Σχολή και τα Τμήματα Βιολογίας, Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος, Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών και Χημείας.

Επελέγησαν 5.000 δότες
Από το σύνολο των δοτών που δήλωσαν εθελοντική συμμετοχή επελέγησαν 5.000 δότες. Από αυτούς, οι 2.300 αφορούν σε προπτυχιακούς ενεργούς φοιτητές όλων των Σχολών και Τμημάτων (συνολικά 43) του ΕΚΠΑ, οι 600 αφορούν σε μεταπτυχιακούς φοιτητές (φοιτούντες σε προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών, υποψήφιους διδάκτορες, μεταδιδάκτορες και συνεργάτες που δραστηριοποιούνται στο ΕΚΠΑ) και οι 2.100 εθελοντές-δότες είναι μέλη ΔΕΠ όλων των βαθμίδων, μέλη ΕΔΙΠ, ΕΕΠ και ΕΤΕΠ, μη διδάκτορες βοηθοί και επιστημονικοί συνεργάτες, καθώς και μέλη του διοικητικού προσωπικού του Ιδρύματος. Από τις παραπάνω ομάδες, 1.000 δότες δήλωσαν την πρόθεσή τους να επανελεγχθούν και σε δεύτερο χρόνο μετά από 5 μήνες, δηλαδή τον Οκτώβριο του 2020.

Για την ανίχνευση των ειδικών αντισωμάτων έναντι του νέου κορωναϊού χρησιμοποιείται εμπορικά διαθέσιμο τεστ με τη χρήση ηλεκτροχημειοφωταύγειας (ΕCLIA), το οποίο από το Μάιο του 2020 έχει λάβει 'Αδεια Χρήσης Έκτακτης Ανάγκης (EUA) από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φάρμακων (FDA) των ΗΠΑ. Το συγκεκριμένο τεστ αντισωμάτων έχει πολύ υψηλή ευαισθησία (100%) και ειδικότητα (99,8%), χαρακτηριστικά που το προκρίνουν διεθνώς μεταξύ των πλέον αξιόπιστων για οροεπιδημιολογικές μελέτες.

O επιπολασμός αντισωμάτων των εγχώριων κρουσμάτων εκτιμάται σε 0,53%
Μέχρι σήμερα έχουν συλλεχθεί περίπου 2.000 δείγματα αίματος από τα μέλη της Πανεπιστημιακής Κοινότητας του ΕΚΠΑ, από τα οποία έχουν ήδη αναλυθεί περίπου 1.300 δείγματα. Στο σύνολο των αναλυθέντων δειγμάτων έχουν ταυτοποιηθεί 13 θετικά δείγματα. O επιπολασμός αντισωμάτων εκτιμήθηκε στο 1,0%, και κατανέμεται ισομερώς μεταξύ φοιτητών και μελών/εργαζομένων του Ιδρύματος. Οι 6 από τους 13 θετικούς σε αντισώματα ανέφεραν ταξίδι στο εξωτερικό και πιθανόν αποτελούν εισαγόμενα κρούσματα. Συνεπώς, ο επιπολασμός αντισωμάτων των εγχώριων κρουσμάτων εκτιμάται σε 0,53%.

Ο χαμηλός επιπολασμός είναι συμβατός με προηγούμενες εκτιμήσεις για την Ελλάδα που υπολογίζουν το ποσοστό του κάτω από 1,5%. Είναι σημαντικό ότι η πλειονότητα των μέχρι τώρα θετικών δειγμάτων αφορά σε ασυμπτωματικούς ή συμπτωματικούς με ήπια συμπτώματα, δηλαδή άτομα τα οποία ενώ είχαν εκτεθεί στον κορωνοϊό, είτε δεν εμφάνισαν συμπτώματα της νόσου COVID-19, είτε εμφάνισαν ήπια μη ειδικά συμπτώματα, όπως αυτά του κοινού κρυολογήματος, και συνεπώς δεν χρειάστηκαν νοσηλεία.

Με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης από το τεστ αντισωμάτων αλλά και τη στατιστική ανάλυσή τους σε συνδυασμό με τα επιδημιολογικά στοιχεία που έχουν συλλεχθεί από τους εθελοντές-δότες, το ΕΚΠΑ θα μπορέσει να αξιολογήσει τον επιπολασμό και τη διείσδυση του νέου κορωνοϊού στα μέλη του και το ποσοστό των ασυμπτωματικών ατόμων που ενώ δεν νόσησαν, έχουν πιθανότατα αναπτύξει ανοσία έναντι του SARS-CoV-2.

Παράλληλα, με τον προγραμματισμένο επανέλεγχο του 20% των εθελοντών-δοτών μετά από 5 μήνες, το Πανεπιστήμιο Αθηνών θα αντλήσει σημαντικά στοιχεία για την ταχύτητα εξάπλωσης του ιού, ιδιαίτερα σε σχέση με την πιθανή εμφάνιση δεύτερου «κύματος» της πανδημίας.

Ο απώτερος στόχος είναι η χάραξη ορθολογικής στρατηγικής για τον χρόνο και τρόπο άρσης των περιοριστικών μέτρων εντός του ΕΚΠΑ, και η επιλογή της ασφαλέστερης τακτικής για τη σταδιακή επαναλειτουργία του μεγαλύτερου Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος της χώρας μας.